Vincent holt zijn hoofd achterna
Ik zelf ben een enthousiaste, creatieve en onrustige moeder van 2 kinderen. Mijn 21 jarige zoon is een sociale, impulsieve en ongeduldige chaoot. De gezinshond is een hyperactieve wervelwind met een superkorte aandachtsboog. ADHD is bij ons een deel van het alledaagse leven.
Hierna wil ik weergeven hoe ik het schoolparcours van mijn 21 jarige zoon, die sinds zijn 7de de diagnose ADHD kreeg, heb ervaren.
Reeds als baby en peuter was mijn zoon ongeduldig en leergierig. Het kon nooit snel genoeg gaan, hij was snel verveeld en had erg weinig slaap nodig.
Hij holde voor hij kon stappen; zijn hoofd was al op de bestemming maar zijn benen konden niet volgen…Dat vat goed samen wie mijn zoon vandaag nog steeds is: een hoofd vol creatieve plannen, originele ideeën en een soms gewaagde toekomstvisie. Maar zijn benen kunnen niet altijd volgen en dus laat de uitvoering in de praktijk soms te wensen over.
In de kleuterklas was hij een kleine wildebras. Een jongetje met een hart van goud dat niet altijd even goed begrepen werd. Als er geschopt werd, was hij de schopper; als er een klap werd uitgedeeld was hij de beul. Dacht de juf, dacht de mama van het slachtoffer…Anders verwoord: daag de ADHD-kleuter voldoende uit, knijp hem een beetje, duw hem een beetje en zorg ervoor dat de juf het niet ziet. Maar zorg ervoor dat zijn reactie op het juiste moment plaatsvindt: op het moment dat de juf wél kijkt! BINGO
Daarnaast viel hij op door zijn op door zijn zwakke fijne motoriek die hij dan weer geweldig compenseerde door zijn taalvaardigheid. Een voorbeeld: na een bezoek aan de Japanse Tuin werd de kleuters gevraagd om hierover een tekening te maken. Mijn zoon was het enige kind van de klas dat een wit blad overhandigde. Toen de juf een beetje teleurgesteld vroeg waarom hij niets had getekend, kreeg zij het volgende antwoord: ” Maar juffrouw, dit is een tekening van de Japanse Tuin in de sneeuw!”
Ook zijn tweehandigheid werd als een handicap ervaren. Hij tekende zijn cirkels nochtans heel doordacht: je start met de rechter- of linkerhand en in het midden neemt de andere hand het over. De cirkel was rond. Maar niet op de manier waarop de juf het geleerd had. “Mevrouw, tweehandigheid bestaat niet. Dat wijst op een achterstand. Wij raden u aan om hem te leren schrijven, tekenen met de rechterhand, dat is makkelijker voor later…”
Dan gaat je kind naar de Lagere School. De leerstof is voor mijn zoon nooit een probleem geweest. Het ging niet snel genoeg , dus moet je wel iets doen in de schoolbanken. Je buurman zijn gom afnemen, je buurvrouw aan de vlechtjes trekken, kijken naar de vogels in de lucht en uitroepen hoe mooi dit is. En als je de uitkomst weet van “1+1” schreeuw je dat toch uit zeker!
In het “Eerste Studiejaar” werd vooral zijn gedrag naar de medeleerlingen als storend ervaren.
Over het waarom werd nooit gesproken. “Zou hij misschien? …… Mevrouw ………?”
“Ja mijnheer de leraar, ik heb ook al gedacht aan ADHD”. “Oef mevrouw, ik ben blij dat u dat zelf inziet, laat hem maar testen”.
De testen werden uitgevoerd en de resultaten werden bekend: een zeer intelligente jongen die zijn kenmerken van ADHD met veel inspanningen kan maskeren.
Medicatie zou hem helpen. Hij heeft Rilatine geslikt tot zijn 11de. Dat heeft hem geholpen in zijn sociale contacten. We zijn ermee gestopt toen hij het niet meer nodig had. In het 5de studiejaar was hij een vrolijke jongen met veel vrienden en goede schoolresultaten. En hij kende zijn beperkingen maar ook zijn gigantische voordelen.
En dan is de tijd aangebroken voor het Secundair onderwijs. Mijn zoon ging zonder twijfel naar het ASO, richting Latijnse en hij deed het daar goed in de eerste graad. Dit is, naast zijn eigen inspanningen en die van zijn ouders, zeker ook te danken aan enkele leerkrachten die perfect wisten hoe ze hem konden motiveren. Leerkrachten die hun job écht graag doen en leerlingen zien als een een individu. Hoe heerlijk is het als leerling en ouder als een leerkracht eindelijk het verschil ziet tussen “hanenpoten” en een chaotisch geschrift? Dat die inspanningen gewaardeerd worden? Dat de leerkracht oprecht proficiat wenst voor orde? Voor de eerste keer in 10 jaar! Dat iemand het verschil heeft gezien! Dat heeft mij als moeder waarschijnlijk meer getroffen dan mijn zoon.
Na de eerste graad besloot mijn zoon van de afdeling Latijnse over te stappen naar de afdeling Moderne ….
DISASTER
2de graad en mijn zoon wordt naast de puberteit geconfronteerd met enkele uitermate incompetente leerkrachten. Zijn intelligentie speelt niet langer in zijn voordeel.
De resultaten, de toetsen moeten nog manueel ondertekend worden door de ouders, die ik zie, zijn prima. De toetsen die ondermaats zijn, blijven opgeborgen in het kastje, in de klas.
Een uitgebluste zorgleerkracht is aanwezig om de school en zichzelf juridisch in te dekken. Haar eerste zorg is haar pensioen. Haar laatste zorg is de school. Haar allerlaatste zorg zijn de leerlingen. Ook in de tweede graad zijn er oudercontacten. Als ik mijn bezorgdheid uitspreek ” Mijn zoon heeft misschien niet echt een knobbel voor wetenschappen” , krijg ik het volgende gevatte antwoord van de klastitularis “Mevrouw, uw zoon heeft een knobbel voor niets…“.
Maar deze mensen hebben echt gewerkt volgens het boekje! Hebben een didactisch diploma en voeden 3 generaties jongeren op…Mijn zoon krijgt advies om van ASO naar BSO te veranderen.
(B-attest met uitsluiting van alle richtingen ASO en TSO. KSO werd niet uitgesloten en op mijn vraag waarom “Dat kennen wij niet mevrouw, de leraar PO wist te zeggen dat uw zoon toch een beetje creatief is”. Zucht ….)
4de jaar begint echt goed. Mijn zoon heeft een nieuwe uitdaging gevonden binnen het KSO. Hij is zelf enthousiast en de leraars waarderen zijn persoonlijkheid. Duidelijke richtlijnen leiden tot goede resultaten.
3de graad. De tweede graad is positief afgerond en iedereen is tevreden.
De leraar die het hoofdvak geeft in het 5de jaar is een goeierd. Hij neemt het niet al te nauw met deadlines en een ingediende taak, goed of niet goed, is in ieder geval geslaagd. Muziek in de oren van mijn zoon! Kwaliteit doet er niet toe, alles te laat indienen en nog slagen? Waarom zou ik meer doen? Het 5de jaar werd dus ook, zij het op het nippertje, positief afgerond.
En dan komen we aan het laatste jaar, we zijn er bijna, de eindmeet is in zicht. Dit niet enkel voor de leerling zelf, maar zeker ook voor de ouders. Ik ben me van dag één bewust geweest van alle problemen die ADHD in de onderwijscarrière met zich kunnen meebrengen. En mijn zoon had, tot mijn trots, een bijna vlekkeloos parcours afgelegd. Maar dat was buiten de GIP gerekend. Deadlines werden belangrijker dan ooit. Planning werd cruciaal. Punten ophalen in het derde trimester werd onmogelijk.
Tot ieders spijt, leerkrachten, ouders en leerling, moest mijn zoon zijn 6de jaar overdoen.
We waren er wel rotsvast van overtuigd dat dit een les zou zijn en het volgend jaar zonder enige fout wel zou lukken.
NIET. Ondanks alle inspanningen van alle partijen.
En hier toch een dikke pluim naar de leerlingenbegeleider, een man die werkelijk alle registers heeft open getrokken om mijn zoon erdoor te helpen. Uren hebben we gebeld en alle mogelijke strategieën overlopen en ook elke ingangspoort is getoetst aan mijn zoon. Niets heeft jammer genoeg geholpen. (Achteraf maak ik me de volgende bedenking: Misschien waren we teveel bezig met het zo goed mogelijk te doen, zonder rekening te houden met de échte noden van mijn zoon? Hebben we het zelf beter willen weten? )
Vooral het praktijkgedeelte , wat erg veel organisatie vraagt, bleef het grote struikelblok. 6 weken voor het einde van het schooljaar gaf mijn zoon er de brui aan.
Een jongen met een meer dan gemiddeld IQ en EQ, heel erg creatief en boordevol plannen eindigt zonder middelbaar diploma, en zonder concrete toekomstplannen.
Gelukkig kan hij nog terecht in het tweede kansonderwijs waar hij nu volop bezig is met het behalen van zijn diploma middelbaar onderwijs.
Els De Mondt, 50 jaar
